Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Defensief rijden, assertief rijden, veilig rijden, vaardig rijden, bochtjes pikken, remmen totdat de voorband begint te zingen. Daar gaat het over: over écht Goed Motorrijden verdomme. En niks anders.
User avatar
Muug
Posts: 11713
Joined: 17 Oct 2009 13:04

Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Muug »

Haarspeldbochten is echt geen rokketsaaiens. Maar een goede beheersing van enkele interessante rijtechnieken is zeker nodig.
Sta me toe van hier even mijn plan van aanpak bij hele steile, hele scherpe haarspelden te noteren.

Bergop is het belangrijkste van traktie te hebben. Dus ge wilt een versnelling hebben waarin uw blok oersterk is. Plus een sublieme beheersing van het koppelingshendel - uw tweede gashendel. Ja, ik noem dat mijn tweede gashendel, want in dergelijke precaire situaties ga je uw motorfiets niet beheersen met je gashendel maar met je koppeling! Het gashendel gebruik je gewoon om voldoende toeren - en dus power/koppel - te hebben, zodat je zeker bent dat je niet kan stilvallen. Maar de ware vooruitgang/snelheid/progressie van je voertuig regel je doorheen de hele bocht met je koppeling! Die zal dus de hele bocht door partieel aan het slippen zijn, tot op het moment dat je full power kan uitaccelereren.

Bergaf is een ander verhaal. Daar vind ik de achterrem cruciaal. Naderend en remmend schakel je terug natuuriljk, en terwijl je de moto de bocht inkantelt ga je je achterrem permanent slepend gebruiken om hiermee je daalsnelheid te regelen en om het inkantelen onder controle te houden. De stabiliserende werking van je achterrem is hier van goudwaarde. Zie die rem als een ankertje dat je in zo'n bochten achter je aansleept. Dat ankertje dient als tegengewicht voor het inkantelmoment van je moto. Een parallel: als men iemand met een touw langs een steile bergwand naar beneden laat zakken, dan zal de persoon die bovenaan het touw vasthoudt, zich wijdbeens goed schrap zetten en ferm achterover hangen om in evenwicht te zijn met wie afdaalt. Zo moet je ook die achterrem zien terwijl je naar beneden glijdt. Glijden, inderdaad, want in de allereerste fase van je haarspeldbocht zal je nauwelijks tot geen gas aan het geven zijn. Maar pas op, je moet daar wel op elk moment toe in staat zijn, want er zal natuurlijk een moment komen dat je de motorfiets terug wilt oprichten en uitaccelereren. Dus je hebt op voorhand naar de goeie versnelling terug geschakeld (eerste of tweede, afhankelijk van moto en bocht) en terwijl je op je achterrem de motor inkantelt en die bocht in glijdt, ga je voorzichtig zoeken naar dat zo belangrijke aangrijpingspunt, en van zodra je merkt dat de moto de goede kant uit gaat kan je beginnen uitacceleren en de moto rechtzetten, terwijl je de achterrem zachtjes los laat.

In beide gevallen is kijktechniek en doorzicht van de haarspeldbocht van cruciaal belang. Je wilt de bocht geheel overzien hebben zodat je exact kan weten waar je wilt uitkomen. En je moet dan ook kijken waar je naar toe wilt. De hele tijd moet je blik gefixeerd zijn op de uitgang. Tuurlijk, er zijn een aantal haarspeldbochten waar je blik gehinderd kan zijn door de helling of struiken. In dat geval moet je natuurlijk voorzichtig zijn, dus snelheid aanpassen, maar wat je kijkrichting betreft moet je doen alsof die hindernis er niet is. Je moet er maw "door" kijken, je ogen gericht op de uitgang van de bocht die je in 't begin niet kan zien.

Heel simpel gesteld: dit zijn de technieken die je gebruikt tijdens de examenachtjes, of ook, tijdens het keren in een straat. Als je dat kan, zouden haarspeldbochten an sich ook geen probleem mogen zijn.

User avatar
F M
Posts: 5035
Joined: 26 Oct 2009 21:45

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by F M »

Wel,

Ten eerste is het goed te horen dat je de koppeling gebruikt. Ik voelde me daar al 'schuldig' over; ik dacht dat dat niet hoorde. Ik gebruik die wel bij de echt scherpe hairpins.

Ten tweede, het 'inkantelen' is waar ik wat problemen mee heb. Ik heb de indruk dat ik niet genoeg durf in te kantelen, en vele haarspeldbochten daardoor erg traag neem. In het omhoog rijden van de Stelvio werden we ingehaald door een Zwitser op een KTM 1290 Adventure. Die zwierde zich heel plat en ging enorm vlot door de haarspeldbochten. Ik daarentegen blijf redelijk rechtop, en verloor daar dus heel veel op die man.

Ten derde: kijktechniek is voor mij ook een probleem omdat ik erg stijf ben, ook in mijn nek. Ik heb moeite om goed achterom te kijken. Waardoor mijn kijktechniek allesbehalve top is in haarspeldbochten.
I am confused. Oh no, maybe not!

User avatar
Schussboelie
Posts: 480
Joined: 17 Jan 2021 17:00
Location: Lommel

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Schussboelie »

Je moet nu ook weer niet té ver willen kijken he.
Wat het inkantelen betreft, aan lagere snelheden kan je best gewoon de motor naar beneden duwen en zelf (relatief) rechtop blijven zitten.
If you're not living on the edge, you're taking up too much space

User avatar
Muug
Posts: 11713
Joined: 17 Oct 2009 13:04

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Muug »

F M wrote: 27 Sep 2021 10:32 Ten tweede, het 'inkantelen' is waar ik wat problemen mee heb. Ik heb de indruk dat ik niet genoeg durf in te kantelen, en vele haarspeldbochten daardoor erg traag neem. In het omhoog rijden van de Stelvio werden we ingehaald door een Zwitser op een KTM 1290 Adventure. Die zwierde zich heel plat en ging enorm vlot door de haarspeldbochten. Ik daarentegen blijf redelijk rechtop, en verloor daar dus heel veel op die man.
Ik en de Schuss hebben het inderdaad over het inkantelen van de moto, terwijl jij mooi rechtop blijft. :thumbsup:

Zelfs met stijve nek kan je proberen om je bovenlichaam zover mogelijk in de goeie richting te verdraaien. Desnoods buig je wat meer naar voren zodat je armen wat meer geplooid zijn, zodat je je bovenlichaam meer kan verdraaien. Of misschien zelfs al wat graden schuiner gaan zitten in je zadel. Dus je gat wat meer verdraaien naar de binnenkant van de bocht toe. Allemaal dingetjes om te proberen, zelfs bij jou gewoon in de straat :-)
Last edited by Muug on 27 Sep 2021 11:33, edited 1 time in total.

Werner
Posts: 217
Joined: 05 Jan 2013 06:54

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Werner »

Schussboelie wrote: 27 Sep 2021 10:44 Je moet nu ook weer niet té ver willen kijken he.
Wat het inkantelen betreft, aan lagere snelheden kan je best gewoon de motor naar beneden duwen en zelf (relatief) rechtop blijven zitten.
:stupid:

User avatar
F M
Posts: 5035
Joined: 26 Oct 2009 21:45

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by F M »

Kanttekening hierbij. In de Dolomieten heb je cols waar van inkantelen volgens mij zelfs geen sprake meer is. De binnenkanten van de haarspeldbochten van de Stelvio (oostkant) zijn zo scherp dat dit gewoon stapvoets gaat. Voor mij alvast, bergaf.

En aan de zuidkant van de Gavia is het nog erger. Smal (één auto breed), heel steil, en heel slecht asfalt.
I am confused. Oh no, maybe not!

User avatar
Muug
Posts: 11713
Joined: 17 Oct 2009 13:04

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Muug »

F M wrote: 27 Sep 2021 14:14 Kanttekening hierbij. In de Dolomieten heb je cols waar van inkantelen volgens mij zelfs geen sprake meer is. De binnenkanten van de haarspeldbochten van de Stelvio (oostkant) zijn zo scherp dat dit gewoon stapvoets gaat. Voor mij alvast, bergaf.

En aan de zuidkant van de Gavia is het nog erger. Smal (één auto breed), heel steil, en heel slecht asfalt.
wel, ten eerste kunt ge stapvoets best wel inkantelen. ;) Maar inderdaad, bij de meest extreme versies gaat dat niet nodig zijn, want de weg is al naar de moto toegekanteld. :mrgreen: Geen probleem, dan blijf je toch gewoon mooi recht.

User avatar
Stefke
Posts: 2873
Joined: 19 Oct 2009 20:28

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Stefke »

F M wrote: 27 Sep 2021 14:14 Kanttekening hierbij.
Er zijn wel nog meer kanttekeningen te maken bij deze handleiding. 8-)
Bergop:
Loopt die haarspeld naar links of naar rechts en rij je links of rechts en hoe scherp is die haarspeld?
Als rechts rijden van toepassing is en de bocht gaat naar links dan gebruik ik eigenlijk nooit een koppeling. De moto hangt aan de gas voor ik aan de bocht begin en ik rij de bocht door, gewoon op gas. En in een haarspeld kijk ik altijd zo ver mogelijk over de schouder door de bocht (naar boven), ik moet weten of er een tegenligger afkomt of niet. Ik begin uiterst rechts en afhankelijk van tegenliggers of niet lanceer ik mij zo snel mogelijk naar binnen en gas erop.
Als rechts rijden van toepassing is en de bocht gaat naar rechts dan is het soms in een hele scherpe bocht nodig om zelfs in 1ste versnelling de koppeling te gebruiken. Hier ook vooraf zo ver mogelijk doorkijken naar rechtsboven, ik durf dan ook uiterst links beginnen op mijn (of zelfs de andere :whistling: ) rijstrook. Zo kan ik nog sneller de tegenliggers zien en ook nog vrij vlot insturen met wat tempo. Ik heb zo ook minder last van het redelijke verval op mijn rijstrook. Zijn er geen tegenliggers dan durf ik zelfs links blijven rijden om zo weinig mogelijk last van dat verval te hebben.

Bergaf:
Is rechtsrijden van toepassing en loopt de bocht naar links dan vertraag ik genoeg voor de bocht, door terug te schakelen en op de motor af te remmen, eventueel bijremmen met voorrem en zorgen je dat de bocht stabiel kan in gaan liefst afremmend op de motor (koppeling laten opkomen of zelfs al helemaal los), doorkijken om dan stilaan de gas terug open te draaien bij zicht van het rechte stuk. Rechtervoet wel klaarhouden boven de achterrem mocht plots bijremmen toch nog nodig zijn. Uiteraard uiterst rechts op de rijbaan aan de bocht beginnen naar binnen komen indien nodig en mogelijk om dan weer uiterst rechts de bocht uit te komen.
Rechts rijden van toepassing en bocht naar rechts, zelfde principe maar zo links mogelijk aanzetten en ver proberen doorkijken, indien nog te snel achterrem bijnemen. Ik durf dan binnenkant van de bocht gebruiken, zelf al is dat een serieus verval. Het moet wel veilig berijdbaar zijn natuurlijk en niet bezaaid liggen met stenen, modder, olie.... Dat heb je wel al van hogerop zien liggen natuurlijk.

User avatar
TuttoTerreno
Motorzot
Posts: 1204
Joined: 30 Apr 2019 14:08

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by TuttoTerreno »

ik zou de handleiding beginnen met de zithouding & gewichtsverplaatsing, ... lang voordat ik mensen op het verkeerde baanvak ga sturen.

maar ik ben gelukkig geen instructeur.

User avatar
Blackbert
Posts: 3401
Joined: 17 Oct 2009 15:30

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Blackbert »

Da's genoeg leerstof voor de bocht zelf, in alle richtingen.
Gelijk in welke modus van toeristisch je die berg op- of afknalt, altijd een beetje reserve houden voor die onverwachte hindernis. Een tegenligger, beesten, stukken berg, putten of steentjes.
Op die tegenliggers kan je je een beetje voorbereiden, tig meter voor de bocht een blik links of recht omhoog of omlaag, naar waar de weg sebiet na de bocht verdergaat. Die moto of auto zit misschien nog verstopt in het landschap, maar iets als een bus ga je zeker opmerken. Wat u nog tijd geeft om te wachten voor de bocht, die dingen hebben waarschijnlijk ook uw rijvak nodig.
grease up your baby for a ball on the hill

User avatar
Schussboelie
Posts: 480
Joined: 17 Jan 2021 17:00
Location: Lommel

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Schussboelie »

Muug wrote: 27 Sep 2021 15:01
F M wrote: 27 Sep 2021 14:14 Kanttekening hierbij. In de Dolomieten heb je cols waar van inkantelen volgens mij zelfs geen sprake meer is. De binnenkanten van de haarspeldbochten van de Stelvio (oostkant) zijn zo scherp dat dit gewoon stapvoets gaat. Voor mij alvast, bergaf.

En aan de zuidkant van de Gavia is het nog erger. Smal (één auto breed), heel steil, en heel slecht asfalt.
wel, ten eerste kunt ge stapvoets best wel inkantelen. ;)
:stupid:
If you're not living on the edge, you're taking up too much space

User avatar
F M
Posts: 5035
Joined: 26 Oct 2009 21:45

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by F M »

Dat zal dan dus een werkpunt zijn.
I am confused. Oh no, maybe not!

User avatar
Muug
Posts: 11713
Joined: 17 Oct 2009 13:04

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Muug »

F M wrote: 28 Sep 2021 09:02 Dat zal dan dus een werkpunt zijn.
eh bien,
als ge zo alle adviezen bij elkaar legt, waar zou het bij u aan schorten, denk je zo? :)
Beheersing van de koppeling? Van de achterrem? Het kijken en voorop plannen? Het inkantelen? etc ...

User avatar
F M
Posts: 5035
Joined: 26 Oct 2009 21:45

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by F M »

Als ik het zo bekijk.

Voldoende inkantelen, zeker aan de lagere snelheden is een werkpunt. Dat lukt me goed bij 'gewone' bochten, denk ik. Maar bij haarspeldbochten is er een beetje een 'blokkage'. Daar speelt ook mee het doseren met de koppeling. Ik zweer bij de quickshifter, maar dat heeft wel het gevolg dat ik de koppeling relatief weinig gebruik. En ik steek eigenlijk ook te weinig tijd in oefenen van de langzame manoeuvres. Keren op een weg is me ook ongemakkelijk. Ook dat komt neer op niet durven op helling te gaan aan langzame snelheden in combinatie met gebruik van de koppeling.

En het kijken is ook een probleem. Zoals ik al aangaf, achterom kijken is moeilijk. Dat zou moeten verbeterd worden door te gaan verzitten, maar ook daar voel ik me niet comfortabel bij.

Te weinig oefening, kortom?

Met de achterrem werk ik wel, daar zit het probleem niet volgens mij.
I am confused. Oh no, maybe not!

User avatar
Droopy
Posts: 1059
Joined: 21 Dec 2010 16:29

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Droopy »

TuttoTerreno wrote: 27 Sep 2021 16:54 ik zou de handleiding beginnen met de zithouding & gewichtsverplaatsing, ... lang voordat ik mensen op het verkeerde baanvak ga sturen.

maar ik ben gelukkig geen instructeur.
En toch heeft Stefke een punt.
Als je in de situatie die hij beschrijft op het verkeerde baanvak start begin je beter aan je bocht en kom je die zo vlot door en kom je perfect op het correcte baanvak. ;)
Er zijn helaas een pak motards die foutief en enthousiast en te kort de bocht induiken en ongewild op het verkeerde baanvak eindigen met soms een serieus sluitspiermoment of, erger nog, een frontale aanrijding tot gevolg. :(

Zelf probeer ik dergelijke bochten, zoals je aangaf, met een aangepaste zithouding en met de moto naar beneden te "drukken" te nemen en met de jaren (door het toenemend gebrek aan souplesse) neem ik die ook een stuk rustiger en met meer reserve dan vroeger. ;)

Verder lijkt me dit een :lurker: :lurker: topic, leuke info van verschillende expert en oefenstof voor de volgende solorit om te zien wat mij het beste ligt. :thumbsup:

User avatar
TuttoTerreno
Motorzot
Posts: 1204
Joined: 30 Apr 2019 14:08

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by TuttoTerreno »

ach zo, men begint "beter" aan de bocht door op het verkeerde baanvak te zitten.

hetgeen trouwens een verkeersovertreding is.

ik moest ooit eens in een linkse haarspeld nood- stoppen omdat 1 van Stefkes leerlingen in de tegenrichting me langs rechts -uit mijn zicht (!) - moest passeren.

begon me dan nog uit te schelden want iedereen weet toch dat men beter aan de bocht kan beginnen door héél de weg te gebruiken.

edit: ik realiseer me nu pas dat ie een punt had. Als t nog eens gebeurt, zal ik mijn excuses aanbieden.

User avatar
Muug
Posts: 11713
Joined: 17 Oct 2009 13:04

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Muug »

:lol: :lol: :lol:
Tutto gij hebt daar dan echt geen chance gehad. Of veel, het is maar hoe je het bekijkt. :thumbsup:
Stef zijn techniek heb ik zeker ook al toegepast, maar het spreekt vanzelf dat ge moet nadenken en goed vooruit plannen eer ge zoiets doet. Kortom ge moogt niks uit zijn context rukken, wat gij nu doet. ;)

Dat gezegd zijnde, in naam van het massatoerisme en zeer grote autocars zijn heel veel vlijmscherpe spelden al verbouwd tot hele ruime bochten waar een pak minder uitdaging aan is.

User avatar
FransST
Posts: 67
Joined: 20 Aug 2016 00:06

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by FransST »

Ik gebruik meestal de rijtechniek in haarspeldbochten zoals Stefke deze omschrijft.
Indien mogelijk gebruik maken van de hele breedte van de weg. Ook je kijktechniek is van groot belang.
Ik maak zo min mogelijk gebruik van de koppeling omdat dan de aandrijving wegvalt waardoor de motor “in de bocht valt “, vooral bergop.
Bij erg korte bochten gebruik ik meestal de achterrem, met licht trekkende motor, om de snelheid te regelen omdat daarbij de motor stabiel blijft in tegenstelling tot bij gebruik van de koppeling of voorrem. Ook houd ik daarbij de ketting strak, ik heb dan geen hinder van het verschil tussen een ketting die “duwt" ( afremmen) of “trekt” (optrekken).
Die 2 gasten in het filmpje van Ozzepa reden in die bocht op een plaats waar zij – volgens mij – niet hadden moeten rijden. In die bocht naar rechts zal de motor naar rechts overhellen. Wordt de snelheid - om wat voor reden - te laag, zul je de rechtervoet uitsteken, maar die vindt daar meerdere cm lager pas vaste grond. Bovendien zul je dan meestal nog een 2e x een voet aan de grond moeten zetten omdat de motor niet meteen stilstaat. Resultaat …... ( hoe ik dat weet …? :) )
Het idee om een route met meerdere haarspeldbochten te gaan rijden klinkt goed.
Maar is het niet verstandiger om eerst op b.v. een – leeg – parkeerterrein of zoals in vele gemeenten een is, op een verkeersoefenplaats, te gaan oefenen in het maken van korte bochten bij lage snelheid. B.v. rondjes rijden rond een lantaarnpaal of afvalbak of ander voorwerp. Kun je ook je kijktechniek – kijken waarheen je wil - oefenen.
En dan ga je proberen om op straat te keren, zowel linksom als rechtsom. Vooral geregeld een keer oefenen.

Frans.
Nog steeds met een sprint ST 1050 en Zumo XT.

User avatar
Schussboelie
Posts: 480
Joined: 17 Jan 2021 17:00
Location: Lommel

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Schussboelie »

F M wrote: 28 Sep 2021 13:00Voldoende inkantelen, zeker aan de lagere snelheden is een werkpunt.
Dat is gelukkig heel gemakkelijk te oefenen én levert betrekkelijk veel winst op in relatie tot de inspanning die je ervoor moet leveren.

Wat het gebruik van het 'verkeerde' baanvak betreft, er is natuurlijk wel wat variatie op wat de verschillende auteurs hier bedoelen maar in de juiste omstandigheden heb ik daar toch ook weinig schroom voor.
Die omstandigheden laten zich als volgt samenvatten:
  • geen wegmarkeringen aanwezig
  • relatief smalle weg
  • echt scherpe haarspeld
  • duidelijk zicht op de rest van de bocht zodat het risico op potentiële tegenliggers goed ingeschat kan worden
Als aan al die bovenstaande voorwaarden voldaan is en ik ben lekker aan het rijden, dan neem ik vóór de rechtse haarspeld ook plaats helemaal links op de weg, zowel bij stijgen als bij dalen.
En als dan bij het uitkomen blijkt dat het vervolg van de weg ook vrij is durf ik ook gretiger/vroeger op het gas gaan en kom ik wel eens aan de linkerkant uit.
En ja, als aan de bovenstaande voorwaarden voldaan is, durf ik bij een linkse haarspeld de apex wel degelijk helemaal aan de binnenkant (en dus verkeerde kant) van de weg te nemen.
In alle andere omstandigheden houd ik me netjes aan mijn kant.
If you're not living on the edge, you're taking up too much space

User avatar
Muug
Posts: 11713
Joined: 17 Oct 2009 13:04

Re: Haarspeldbochten: een kleine handleiding

Post by Muug »

FransST wrote: 28 Sep 2021 21:50.
Ik maak zo min mogelijk gebruik van de koppeling omdat dan de aandrijving wegvalt waardoor de motor “in de bocht valt “, vooral bergop.
Frans.
Frans, als je de koppeling als een aan/uit- schakelaar gebruikt geef ik je volmondig gelijk. Maar het ís dat niet, integendeel, je kan er de aandrijving ultrafijn mee bedienen en zo je moto perfect mee in bedwang houden. Daarom noem ik dat oprecht mijn tweede gashendel.

Post Reply